Κάθομαι στην πλώρη του καραβιού και ταξιδεύω προς την όμορφη Κρήτη, νιώθω το δροσερό αεράκι πάνω στο πρόσωπό μου και αναπολώ τα περασμένα ταξίδια στην Κάρυστο, στην Ήπειρο, στην Αρκαδία και στην Φιλανδία. Σκέφτομαι πόσο ωραία περάσαμε. Είμαι γεμάτη ελπίδα πως ο νέος μας προορισμός θα σας γοητεύσει όπως οι προηγούμενοι. Ο ποιητής μας Νίκος Καζαντζάκης ταξιδεύει μαζί μας αραδιάζοντας μας μέσα από τις σειρές των ποιημάτων του μια πρώτη γεύση από τον τόπο αυτό που μας περιμένει έτοιμος με ανοιχτές αγκάλες. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν γιατί φτάσαμε στα όμορφα ΧΑΝΙΑ!!!
«Κοίταζα το Κρητικό πέλαγο, τα κύματα που πύργωναν καμαρωτά στραφτάλιζαν μια στιγμή στον ήλιο κι έτρεχαν να ξεψυχήσουν κακαρίζοντας στα χοχλάδια του γιαλού, ένιωθα το αίμα μου να ακολουθάει το ρυθμό τους, να φεύγει από την καρδιά μου και να απλώνεται ως τα ακροδάχτυλα και τις ρίζες των μαλλιών μου, και γινόμουν πέλαγο και ατελείωτο ταξίδι και μακρινές περιπέτειες κι ένα τραγούδι περήφανο κι απελπισμένο, που αρμένιζε με μαύρα και κόκκινα πανιά απάνω στην άβυσσο. Και στην κορυφή του τραγουδιού ένα σκουφί θαλασσινό, και κάτω από το σκουφί ένα τραχύ ηλιοψημένο κούτελο και δυο μαύρα μάτια κι ένα στόμα παχνισμένο με αλισάχνη, και πιο κάτω δυο χοντρές αργασμένες χερούκλες κρατούσαν το τιμόνι»
Η Κρήτη, το μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας και το πέμπτο της Μεσογείου, ριζωμένη στο μέσο του πελάγου, είναι τόπος με αντιθέσεις, ποικιλία τοπίου, πολυμορφία κλίματος, έδαφος εύφορο και πυκνοκατοικημένο – κυρίως στις βόρειες παραλίες – με αρκετά αναπτυγμένη βιοτεχνία και αναπτυσσόμενη βιομηχανία. Από πολύ παλιά αναδείχθηκε σε ένα είδος γέφυρας στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων, αλλά και κρίκος στην αλυσίδα των πολιτισμών που αναπτύχθηκαν στην περιοχή.
Η αρχή της ιστορίας της χάνεται εκεί που η πραγματικότητα σμίγει με το μύθο. Διαπιστωμένο γεγονός η ανάπτυξη στα μέρη της-γύρω στη 2η χιλιετία π.Χ.- ενός μεγαλόπνοου πολιτισμού, του Μινωικού-ενός από τους πρώτους της Ευρώπης-με κεντρικό ήρωα τον ισχυρό και σοφό βασιλιά και νομοθέτη Μίνωα, ιδρυτή μιας πανίσχυρης θαλασσοκρατορίας. Γύρω από το όνομά του πλέχτηκαν οι μύθοι του Δαίδαλου, του Λαβύρινθου, του Μινώταυρου και του Θησέα. Ας - θυμηθούμε σύμφωνα με την παράδοση – ότι ο Δίας, «πατέρας θεών και ανθρώπων», γεννήθηκε σε κάποιο από τα σπήλαια της Κρήτης, το Ιδαίο ή Δικταίο άντρο. Η Κρήτη κατά πάσα πιθανότητα ήταν ο τόπος που πρωτοκαθιερώθηκε το ελληνικό αλφάβητο, και διατυπώθηκαν οι πρώτοι γραπτοί νόμοι.
Στη συνέχεια το νησί άλλαζε συνέχεια αφέντες και δυνάστες. Διαμορφώθηκε σε αξιοζήλευτη ρωμαϊκή επαρχία και πέρασε στη βυζαντινή επικράτεια. Επί Φραγκοκρατίας πουλήθηκε στους Ενετούς.
Το διάστημα αυτό διαδέχτηκε μετά το1669 – που κυριάρχησαν οι Τούρκοι- περίοδος καταπίεσης, εξαθλίωσης, οικονομικής και πνευματικής ξηρασίας. Θετικό ήταν η αστείρευτη φροντίδα των κατοίκων για τον ξεσηκωμό και την ελευθερία τους που αποτολμήθηκε και καταπνίγηκε πάνω από τετρακόσιες φορές. Ακατάλυτοι παράγοντες εμψύχωσης, η γλώσσα και η θρησκεία που διατηρήθηκαν αναλλοίωτες σε όλο το διάστημα της Τουρκοκρατίας.
Σήμερα η Κρήτη αποτελεί γενική διοίκηση που χωρίζεται σε τέσσερις νομούς (Ηρακλείου, Λασιθίου, Ρεθύμνης, Χανίων), αλλά περιλαμβάνει και άλλα μικρότερα νησιά, όπως η Γαύδος, το Ελαφονήσι, η Ντία, η Σπιναλόγκα, οι Διονυσάδες.
Είναι ο δυτικότερος νομός της Κρήτης, με τους μεγαλύτερους ορεινούς όγκους, τα βαθιά φαράγγια, τα κοφτερά βράχια, τις απότομες ακτές αλλά και τις ωραιότερες παραλίες της χώρας μας. Οι εναλλαγές στο τοπίο δίνουν την εντύπωση στον επισκέπτη ότι σε κάθε στιγμή ανακαλύπτει τη φύση. Πέρα όμως από τις φυσικές ομορφιές είναι και ένας ιστορικός τόπος.
Η καλή ρυμοτομία, τα πάρκα, οι δρόμοι, δίνουν καλή εντύπωση στον επισκέπτη. Χωρίζεται στην παλιά και στην καινούρια πόλη. Η παλιά αποτελεί το ιστορικό κέντρο της κι έχει κριθεί διατηρητέα. Περιλαμβάνει πέντε συνοικίες ενωμένες μεταξύ τους, Τοπ Χανά ή Τοπανά, Εβραϊκή, Σαντριβάνη, Σπλάντζια ή Πλάζα και Καστέλλι. Στη Δημοτική αγορά βρίσκεται το ξενοδοχείο ΚΥΔΩΝ με το φημισμένο Λόντον μπαρ, που συγκέντρωνε τον καλλιτεχνικό κόσμο στις αρχές του αιώνα. Εδώ έκανε το πρώτο της στριπ-τιζ η μαντάμ Ορτάνς, η ηρωίδα του Καζαντζάκη.
στον ΤΟΠΑΝΑ, σώζονται βενετσιάνικα μέγαρα. Αποτελούσε την αριστοκρατική συνοικία των χριστιανών (επί Τουρκοκρατίας) και εδώ είχαν εγκατασταθεί τα προξενεία των μεγάλων δυνάμεων. Στην είσοδο του λιμανιού είναι το φρούριο Φιρκάς, όπου υψώθηκε για πρώτη φορά η ελληνική σημαία το 1913 όταν έγινε η ένωση της Κρήτης με την υπόλοιπη Ελλάδα. Μπροστά του ανοίγεται το λιμάνι που επί Βενετοκρατίας χωρούσε 40 γαλέρες.
Η ΕΒΡΑΪΚΗ ΣΥΝΟΙΚΙΑ, εκεί βρίσκεται ο ναός του Αγίου Φραγκίσκου που οι Τούρκοι τον μετέτρεψαν σε τζαμί και καταστράφηκε στον Β Παγκόσμιο πόλεμο , τώρα στεγάζει το αρχαιολογικό μουσείο.
Η ΠΑΛΑΙΑ ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΣΑΝΤΡΙΒΑΝΙ, είναι η γνωστή πλατεία του Ελευθερίου Βενιζέλου.
Η ΣΥΝΟΙΚΙΑ ΚΑΣΤΕΛΛΙ, στο ψηλότερο σημείο της βρισκόταν το παλάτσο του βενετού διοικητή της πόλης που επί Τουρκοκρατίας στήθηκε το κονάκι των πασάδων.
Η ΣΠΛΑΝΤΖΙΑ, εδώ είναι η εκκλησία του Αγίου Νικολάου. Επί Τουρκοκρατίας ήταν ο τουρκομαχαλάς . Εδώ είναι η συνοικία Χαλεπά όπου βρίσκονται το παλιό ανάκτορο του πρίγκιπα Γεωργίου και το σπίτι του Ελευθέριου Βενιζέλου.
ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΡΧΕΙΟ
ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗ
ΝΑΥΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
ΧΗΜΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ