kavadias

Γεννήθηκε το 1910 σε μια μικρή πόλη της Μαντζουρίας κοντά στο Χαρμπίν. Όταν έγινε τεσσάρων χρονών έφυγε με την οικογένειά του για την Κεφαλονιά, απ΄ όπου κατάγονταν οι δικοί του. Στην Κεφαλονιά δεν έμεινε πολύ, ενώ πήγαινε ακόμα στο Δημοτικό η οικογένεια εγκαταστάθηκε στον Πειραιά, κι εκεί ο ποιητής συνέχισε το σχολείο και τέλειωσε το εξατάξιο τότε Γυμνάσιο. Το 1928 έδωσε εξετάσεις στην Ιατρική Σχολή αλλά την ίδια χρονιά αρρώστησε βαριά ο πατέρας του και αναγκάστηκε να δουλέψει. Στην αρχή δούλεψε μερικούς μήνες σε ναυτικό γραφείο, κρατώντας τα λογιστικά βιβλία, αλλά το κάλεσμα της θάλασσας ήταν έντονο για τον ανήσυχο νεαρό και τον επόμενο χρόνο, αμέσως μετά το θάνατο του πατέρα του, μπαρκάρισε ναύτης στο φορτηγό Άγιος Νικόλαος. Αρχικά ήθελε να γίνει καπετάνιος, μα ήδη είχε χάσει αρκετά χρόνια στις περιπλανήσεις του και το δίπλωμα του ασυρματιστή ήταν η πιο σύντομη λύση. Πήρε το δίπλωμα το 1939 αλλά τότε ξέσπασε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος.

Πήγε στρατιώτης στην Αλβανία κι έμεινε ξέμπαρκος στην Αθήνα, τα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής.
Ξαναμπαρκάρισε το 1944 και ταξίδεψε αδιάκοπα, ως "μαρκόνης" (ασυρματιστής) στα εμπορικά και επιβατικά καράβια. Έτσι είχε την ευκαιρία να γυρίσει όλο τον κόσμο και να γνωρίσει τις ανοιχτές θάλασσες, τα εξωτικά λιμάνια και να αντλήσει από τις άμεσες εμπειρίες του το υλικό για την ποίησή του.
Επιστρέφοντας απ' το τελευταίο του ταξίδι κι ενώ ετοίμαζε την έκδοση της τρίτης συλλογής του
πέθανε ξαφνικά από εγκεφαλικό επεισόδιο το Φεβρουάριο του 1975.

Ο Καββαδίας από παιδί ένιωσε ακατανίκητη έλξη για τη θάλασσα.. Τα ποιήματά του έχουν σαν σταθερό φόντο τη θάλασσα και η θεματολογία του τη ζωή των ναυτικών. Ωστόσο για τον Καββαδία, η θάλασσα και τα ταξίδια παρ' όλες τις πίκρες και τα βάσανα του ναυτικού είναι κάτι σαν αυτοσκοπός. Η θάλασσα και τα μακρινά εξωτικά λιμάνια τον στοιχειώνουν και τον τρέφουν, τον βασανίζουν και τον συντηρούν, η θάλασσα είναι η μάνα, ερωμένη, η φίλη αλλά και η δύναμη που ακόμα κι αν ο ναυτικός καταφέρει να τιθασεύσει για λίγο στο τέλος πάντα κυριαρχεί στον τρόπο που ζει και σκέφτεται.. Από τη θάλασσα ο ποιητής αντλεί τη θεματολογία του αλλά και την αγάπη του για τον άνθρωπο.

Αν και δεν μπορεί να χαρακτηριστεί πολυγραφότατος ο Καββαδίας επηρέασε όσο λίγοι τη σύγχρονη Ελληνική ποίηση και λογοτεχνία. Η μελοποίηση των ποιημάτων του δε τόσο από τον Θάνο Μικρούτσικο (" Ο Σταύρος του Νότου" και "Γραμμές των οριζόντων") όσο και από άλλους συνθέτες στη συνέχεια, όχι μόνο τον έκανε γνωστό σε ένα ευρύτερο κοινό αλλά έδωσε και μια άλλη διάσταση στο ποιητικό του έργο.

Πεζά και ποιήματα του Ν. Καββαδία αλλά και κάποια από τα βιβλία που έχουν γραφτεί γι΄ αυτόν και το έργό του:

		"τραβέρσο : η θέση πλοίου κατά την οποία πλέει με μειωμένη ταχύτητα, καθώς δέχεται τον άνεμο ή το κύμα από τα πλάγια. Λοξός, εγκάρσιος". Το Τραβέρσο είναι η τρίτη ποιητική συλλογή του Νίκου Καββαδία και εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1975 στις εκδ. Κέδρος (14 ανατυπώσεις μέχρι το 1989) και, από τον Απρίλιο 1990 μέχρι τον Φεβρουάριο 1997, 9 φορές στις εκδ. Άγρα. Η συλλογή είναι αφιερωμένη στο φίλο του Φίλιππο Χατζόπουλο και περιέχει δύο ποιητικές ενότητες, το Τραβέρσο και τα Παραμύθια του Φίλιππου. Κοσμείται με προμετωπίδα του Γιάννη Μόραλη. Τα 13 ποιήματα του Τραβέρσο είναι και πάλι τετράστιχα, άλλα με πλεχτή, άλλα με ζευγαρωτή κι άλλη μ'ανάμεικτη ομοιοκαταληξία, και έχουν το χαρακτηριστικό να φέρουν, τα περισσότερα, τόπο γραφής και, όλα, ημερομηνία (1951-1975). Έχουν τίτλους: Μουσώνας, Fresco, Γυναίκα, Yara Yara, Οι εφτά νάνοι στο s/s Cyrenia, Κοσμά του Ινδικοπλεύστη, Guevara, Θεσσαλονίκη ΙΙ, Fata Morgana, Αντινομία, Cocos Islands, Σπουδή θαλάσσης, Πικρία. Τα Παραμύθια του Φίλιππου είναι τρία ποιήματα, Νανούρισμα για μωρά και για γέρους, Marco Polo, Παιδεία.
		Το αφήγημα τούτο, που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1987 από τις εκδόσεις Άγρα, φέρει ημερομηνία 25.12.1968, και διηγείται τη σύντομη συνάντηση του αφηγητή με μια μικρή Κινεζούλα, όταν το πλοίο του φούνταρε ανάμεσα Καουλούν και Χονγκ Κονγκ και περμένανε να το παραδώσουν στους καινούργιους αγοραστές και να φύγουνε. Το βιβλίο αυτό είναι και το μόνο απ' όσο γνωρίζω δημιούργημα του Καββαδία που μεταφέρθηκε στον Κινηματογράφο το 1995 με τον τίτλο "Between the devil and the deep blue sea" Απόσπασμα […] Τότε ήρθε στην πόρτα. Το φορτηγίσιο σκαλοπάτι ψηλό για να προστατεύει από τα κύματα, την έκρυβε από τη μέση και κάτω. Με κοιτούσε κατάματα. Πάνω στη φτενή κι αδύνατη πλάτη, σ' ένα μαντίλι που οι δύο άκρες του δένονταν κόμπο κάτω απ' το λαιμό της και οι δύο άλλες στη μέση της, βρισκόταν ένα μικρό κινεζάκι, έξι μηνών. Της είπα να μπει. Δρασκέλισε το σκαλοπάτι με χάρη και χωρίς να κρατηθεί πουθενά. […] Δε μ' ακολουθούσε σα σκυλί. Πήγαινε δίπλα μου. Κοιτούσε παντού. Δεν έδειχνε σαστιμάρα ούτε θαυμασμό. Όμως καταλάβαινα και τα δύο να δουλεύουν μέσα της, όταν, ξαφνικά καθώς περπατούσε, σταματούσε ανασηκώνοντας τους ώμους σαν να την πέρναγε αλαφρό ηλεκτρικό ρεύμα. […] Θα σου πω ένα παραμύθι, ψιθύρισε. Μεγάλο όσο το ποτάμι της Πέρλας.
		"μαραμπού : εξωτικό πουλί, συγγενές προς τον πελαργό, με φτέρωμα άσπρο και γκρίζο, γυμνό ροζ λαιμό και κεφάλι, και με χαρακτηριστικό φουσκωτό θύλακο στη βάση του λαιμού του, ισχυρό και χοντρό ράμφος και πολύ λεπτά και μακριά πόδια. Ζει στην αφρική και τη ΝΑ Ασία. Η λέξη προέρχεται από τα αραβικά, όπου σημαίνει ασκητής, ερημίτης." Το Μαραμπού είναι η πρώτη ποιητική συλλογή του Νίκου Καββαδία και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1933 στον Κύκλο. Έκτοτε εκδόθηκε 4 φορές στις εκδ. Γαλαξίας (1961-1971), 16 φορές στις εκδ. Κέδρος (1975-1989) και, από τον Απρίλιο 1990 μέχρι τον Ιούνιο 2000, 13 φορές στις εκδ. Άγρα. Περιέχει τα 22 παρακάτω τετράστιχα ποιήματα (γραμμένα μ'ένα μεθοδικό συνδυασμό εν μέρει παροξύτονης και εν μέρει πλεκτής ομοιοκαταληξίας) : Μαραμπού, Ένας δόκιμος στη γέφυρα εν ώρα κινδύνου, Οι γάτες των φορτηγών, Ένα μαχαίρι, Γράμμα στον ποιητή Καίσαρα Εμμανουήλ, Ο πιλότος Νάγκελ, Έχω μια πίπα, Η μαϊμού του ινδικού λιμανιού, Ένας νεγρός θερμαστής από το Τζιμπουτί, Gabrielle Didot, Οι προσευχές των ναυτικών, A bord de l'"Aspasia", Γράμμα από τη Μαρσίλια, Ο πλοίαρχος Φλέτσερ, Γράμμα ενός αρρώστου, Mal du depart, Η πλώρη μας, William George Allum, Καφάρ, Coaliers, Μαύρη λίστα, Παραλληλισμοί. Η συλλογή είναι αφιερωμένη στο φίλο του Μέμα Γαλιατσάτο. Κοσμείται με προμετωπίδα του Γιάννη Τσαρούχη.
		Το Πούσι είναι η δεύτερη ποιητική συλλογή του Νίκου Καββαδία και εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1947 από τον Α. Καραβία. Έκτοτε εκδόθηκε 4 φορές στις εκδ. Γαλαξίας (1961-1971), 16 φορές στις εκδ. Κέδρος (1975-1989) και, από τον Οκτώβριο 1989 μέχρι τον Δεκέμβριο 2000, 13 φορές στις εκδ. Άγρα. Περιέχει τα 14 παρακάτω ποιήματα : Πούσι, Kuro Siwo, Στεριανή ζάλη, Cambay's Water, Αρμίδα, Black and White, Εσμεράλδα, Καραντί, Θαλάσσια Πανίς, Federico Garcia Lorca, Θεσσαλονίκη, Σταυρός του Νότου, Μάρεα, Λύχνος του Αλαδδινού. Πρόκειται για τετράστιχα ποιήματα σε σταυρωτή ή ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία. Η συλλογή είναι αφιερωμένη στην Έλγκα Καββαδία, και κάθε ποίημα χωριστά και σε ένα διαφορετικό πρόσωπο, συγγραφείς, ηθοποιούς, ζωγράφους, δικούς κι ανώνυμους. Κοσμείται με προμετωπίδα του Γιάννη Τσαρούχη.
		Μια πλατιά και διεισδυτική φιλολογική, ιστορική και κριτική εποπτεία στο έργο του Νίκου Καββαδία επιχειρεί ο δοκιμογράφος και ποιητής Δημήτρης Νικορέτζος. Προβάλλοντας ακόμη και τις ελάχιστα μέχρι σήμερα φωτισμένες δημιουργίες του ποιητή της θάλασσας, ο συγγραφέας αναλύει τη γενική πνευματική φυσιογνωμία και τις ανθρώπινες πτυχές του χαρακτήρα του Ν. Καββαδία, ανακαλύπτοντας τον ποιητή πίσω από την αχλή του μύθου.
		Αν αυτό το βιβλίο έχει, κάποια ξεχωριστή αξία και διαφέρει από πολλά που έχουν δει το φως, ως την ώρα, για τον Καββαδία, είναι γιατί σ' αυτό μιλάει ο ίδιος ο Καββαδίας. Σώζεται ο ίδιος ο προφορικός μαγικός του λόγος και πολλές από τις ιστορίες του γύρω από την «αμαρτωλή» και «αθώα» ζωή του. Ιστορίες που συχνά τις διηγιόταν σε φίλους του μαγεύοντάς τους. Ιστορίες αξεχώριστα πραγματικές και φανταστικές. Κι αυτές τις αφηγήθηκε, πενήντα μέρες πριν φύγει απ' τον κόσμο. Και έχει αξία που μιλάει σ' αυτό ο ίδιος για τις γυναίκες. Τις πολλές γυναίκες. Τη μία: Ως μάνα. Ως αδελφή. Ως ερωμένη. Ως πόρνη. Έχει αξία που μιλάει και προφορικά για τη θάλασσα. Τις πολλές θάλασσες. Τη μία, που την αγάπησε και την τραγούδησε ερωτικά, εξωτικά, μαγευτικά, πικρά, συγχρόνως ρεαλιστικά και διαχρονικά όσο κανείς άλλος από τους ποιητές μας. Έχει αξία που μιλάει για τη ζωή του. Τις πολλές ζωές του. Τη μία ζωή του και ζωή μας, με ευλάβεια γι' αυτήν και το βαθύ μυστήριό της..